Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010

Πρακτικά εκδήλωσης ΔΣΑ για την οικον βοήθεια από τις χώρες της Ευρωζώνης Νο2

ΑΛΕΚΑ ΜΑΝ∆ΑΡΑΚΑ-ΣΕΠΠΑΡΝΤ (Καθηγήτρια Πανεπι- στημίου Λονδίνου):


Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Αξιότιμοι συνάδελφοι, κυρίες και κύριοι, Είμαι Ελληνίδα, όπως ακούσατε, ∆ικηγόρος, μέλος του ∆ικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και νομικός του Αγγλικού ∆ικαίου και έχω εκπαιδευτεί στο Ναυτιλιακό ∆ίκαιο. ∆ιαμένω και δουλεύω στην Αγγλία επί 35 χρόνια και δεν έχω, όπως καταλαβαίνετε, την ευγλωττία στα Ελληνικά των σπουδαίων ομιλητών σας. Όμως, θα προσπαθήσω να είμαι σαφής και ολιγόλογη.

∆εν είμαι εδώ για να αγορεύσω. Σαν Ελληνίδα εξωτερικού παρατηρώ με θλίψη τι γίνεται στον τόπο μας και ήλθα να υποστη- ρίξω την αξιοθαύμαστη πρωτοβουλία που πήρε ο Σύλλογός μας με τον Πρόεδρο κ. Παξινό και παλιό αγαπητό συμφοιτητή μου. ∆εν είμαι ειδικός συνταγματολόγος και σαφώς δεν θα εκφράσω επιστημονική γνώμη σε συνταγματικά θέματα. Έχετε τους άλλους καθηγητές που είναι ειδικευμένοι. Η ειδικότητά μου είναι στο Ναυτικό ∆ίκαιο και οι έρευνές μου σαν καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Λονδίνου με έχουν οδηγήσει στην εξέταση των ανθρω-

πίνων δικαιωμάτων και στο ∆ιεθνές ∆ίκαιο. Όταν ήμουν στην Ελλάδα στις αρχές Ιουνίου για τα Ποσειδώνια, μου έκανε έκπληξη το ότι πολλοί συνάδελφοι δεν είχαν διερωτηθεί, αν αυτά που θα προκύψουν με την προτεινόμενη νομοθεσία είναι συνταγματικά, σύμφωνα με τη ∆ιεθνή Σύμβαση των Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων. Μόνο όταν μίλησα με τον Πρόεδρό μας, ∆ημήτριο Παξινό, βρήκα ανταπόκριση και συμπτωματικά είχε και εκείνος τις ίδιες ερωτήσεις και ανησυχίες, που είχα κι εγώ. Και γι’ αυτό συγχαίρω τον Πρόεδρο και τους συναδέλφους που οργάνωσαν την συγκέντρωση στις 15 Ιουνίου και την παρούσα.

Το Μνημόνιο των ομιλητών της 15ης Ιουνίου είναι πάρα πολύ αξιόλογο και πρέπει να διαβαστεί από όλους μας. Ειδικοί καθηγητές σε αυτό το Μνημόνιο κάνουν μία αξιόλογη προσπάθεια –και χαίρομαι που βλέπω ότι υπάρχουν Έλληνες με ιδανικά– να αναλύσουν τα προβλήματα, που πλήττουν την Ελλάδα, με βαθιά επιστημονική και νομική ανάλυση.

Η παρουσία μου εδώ δεν είναι για να κάνω την ανάλυση των προβλημάτων, αλλά να θέσω ερωτήματα, όπως είπε ο κύριος Πρόεδρος. Είναι πιο εύκολο να ρωτάς, παρά να δίνεις απαντήσεις στις ερωτήσεις. Ελπίζω μ’ αυτό τον τρόπο να μπορέσουμε να επε- κτείνουμε τη διερεύνηση των σοβαρών νομικών θεμάτων που προκύπτουν με τον προτεινόμενο Ν. 3845/2010 για τον Μηχανι- σμό Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (σύμφωνα με τη Σύμβαση 8/5/10) και το ∆ΝΤ (σύμφωνα με το ∆ιακανονισμό Χρηματοδότησης Αμέσου Ετοιμότητας 10/5/10).

Από αυτά που έχω διαβάσει, θέλω να κάνω τρεις γενικές παρατηρήσεις με σχόλια και έπειτα θα ασχοληθώ λίγο με το Ασφαλιστικό.


1. Είναι η Σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και ο ∆ιακανονισμός με το IMF (∆ΝΤ) συνταγματικά σωστά, ή αλλιώς δημοκρατικά χωρίς REFERENDUM, δηλαδή χωρίς το προκαταρτικό ψήφισμα από τον Ελληνικό λαό, ότι οι Έλληνες δέχονται να προχωρήσουν με αυτό τον τρόπο; Καταλαβαίνω από όσα έχουν ειπωθεί –δεν ζω εδώ, αλλά διαβάζω– ότι η Κυβέρνηση ψηφίστηκε με βάση ότι η Οικονομία ήταν καλή και θα γινόταν καλύτερη. Επειδή ο παραπάνω νόμος και οι δανειακές συμφωνίες επηρεάζουν, όχι μόνο τα δικαιώματα μιας ορισμένης τάξης Ελλήνων, αλλά όλη την Ελλάδα, μπορεί να ειπωθεί ότι χωρίς δημοψήφισμα, ή την απαιτούμενη πλειοψηφία του Κοινοβουλίου, η Ελλάδα είναι σε κατάσταση εξωτερικής οικονομικής δικτατορίας ή κατοχής. Οτιδήποτε είναι πιθανόν να συμβεί, απ’ ό,τι έχω διαβάσει στη σύμβαση του δανείου, αν το δάνειο δεν αποπληρωθεί στο χρόνο που προβλέπεται. Το δάνειο προβλέπει π.χ. ότι θα γίνουν κατασχέσεις και πλειστηριασμός κρατικών περιουσιών με όρους που ο Ελληνικός λαός δεν έχει ψηφίσει. Simply, Greece gives away sovereignty rights. Σήμερα στο ραδιόφωνο έλεγαν με χαρά ότι θα πληρωθεί η δεύτερη δόση του δανείου, αλλά δεν ρωτούν πώς θα μπορέσει η Ελλάδα να εξοφλήσει το δάνειο χωρίς πιο ευνοϊκούς όρους. Αυτή ήταν η πρώτη μου ερώτηση και ελπίζω οι άλλοι ομιλητές να ασχοληθούν με αυτή.


2. ∆ιάβασα στο Μνημόνιό σας (15/6/10) ότι στην ουσία η Ελλη- νική Κυβέρνηση επιχειρεί να πείσει τον Ελληνικό Λαό για την «αναγκαιότητα συμμόρφωσής» του και αυτό είναι προφανές από τα μέτρα που παίρνει η Κυβέρνηση. Όλοι οι σκεπτόμενοι καταλαβαίνουν ότι αυτό μοιάζει με μια σουρεαλιστική παρω- δία. Φαίνεται ότι ο Ελληνικός Λαός είναι στο σκαμνί της κατη- γορίας. Και ερωτώ: για ποιο έγκλημα δικάζεται ο λαός; Ποιος έφερε την Ελλάδα σ’ αυτήν την κατάσταση; Πού είναι οι υπεύθυνοι που κρύβονται, χωρίς απολογία και μέτρημα των δικών τους ευθυνών; Μιλάνε για φοροφυγάδες; Ποιος φταίει γι’ αυτό; Γιατί οι εκάστοτε κυβερνήτες δεν είχαν σύστημα για φορολογικό έλεγχο; Γιατί ο φτωχός λαός πρέπει να πληρώσει για τα λάθη αυτών που εκάστοτε κυβερνούν και τους οποίους ο λαός ο ίδιος εμπιστεύτηκε να διαχειρίζονται δημοκρατικά και δίκαια τις υποθέσεις της χώρας μας; ∆εν προτείνω να κάνουμε εδώ τον απολογισμό όλων αυτών που έχουν ευθύνη. Όπως όλοι γνωρίζουμε, οι ρίζες της οικονομικής κρίσης είναι διεθνείς και η κατάρρευση άρχισε από ασυλλόγιστους τραπεζίτες και κυ- βερνήτες που έχουν ξεφύγει το σκαμνί της κατηγορίας.


3. Και αυτό με φέρνει στην επόμενη ερώτηση: ποιος φυλάει τους φύλακες? (who guards the guards?). Το δημοκρατικό και πο- λιτικό σύστημα θα πρέπει να προβλέπει επιπτώσεις για πα- ραβιάσεις από μέλη του Κοινοβουλίου. Για παράδειγμα, στην Αγγλία ο δημοκρατικός και κοινοβουλευτικός μηχανισμός ανά- γκασε τους πολιτικούς που χρησιμοποίησαν χρήματα από το κοινό ταμείο για προσωπικές δαπάνες (πέρα από αυτές που είχαν δικαίωμα) να επιστρέψουν τα χρήματα (το λεγόμενο «MP expenses», όπως ξέρετε.) Τι γίνεται αντίστοιχα με τους Έλληνες Βουλευτές σε τέτοιο θέμα; Πρέπει να υπάρχουν παρόμοιες διατάξεις και για αυτούς.



4. Ερχόμενη τώρα στο Ασφαλιστικό, για το οποίο είμαι εδώ, ερωτώ: είναι νόμιμο κατά το Ελληνικό Σύνταγμα να ελαττω- θούν οι συντάξεις, για τις οποίες οι περισσότεροι δικαιούχοι δούλεψαν και πλήρωσαν μηνιαίες συνεισφορές; (∆εν μιλάμε για τα υψηλά ποσά που μπορεί να έχουν δοθεί σε μερικές πε- ριπτώσεις, χωρίς ακόμα τη συμπλήρωση των προγραμματισμένων ετών υπηρεσίας, που και αυτό είναι σφάλμα πολιτικών, οι οποίοι το επέτρεψαν). ∆εν είναι οι προβλέψεις

του νόμου αυθαίρετες και ανυπόστατες, ακόμα και αν λά- βουμε υπόψη τη δικαιολογία των αναγκαστικών μέτρων για το εθνικό συμφέρον; Το νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό ψηφίστηκε χθες με ψήφους 156, έναντι 128, ισχυρή αντίσταση. Ο Υπουργός Οικονομικών, διάβασα, εγγυήθηκε τη διασφάλιση αξιοπρεπούς σύνταξης για κάθε δικαιούχο. Τι σημαίνει αυτό σε ποσά; Το καταλαβαίνετε, ή είναι μόνο λόγια του αέρα;



5. Και αν υποθέσουμε ότι ο νόμος 3845/2010, που προβλέπει για μια ομάδα μέτρων συντήρησης, είναι συνταγματικός, οι διατάξεις του, που προβλέπουν τη μείωση συντάξεων, δεν είναι σε αντίθεση με τις διατάξεις της ∆ιεθνούς Συνθήκης, η οποία προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα και ιδιαίτερα το Πρωτόκολλο 1, άρθρο 1, που προστατεύει τα περιουσιακά δι- καιώματα; Το δικαίωμα της σύνταξης, που έχει αποκτηθεί νό- μιμα, περιλαμβάνεται σ’ αυτή την κατηγορία δικαιωμάτων.

α. Και σε αυτό το σημείο θα ήθελα να κάνω ένα παραλληλισμό αυτού του θέματος με την υπόθεση του Αγγλικού ∆ικα- στηρίου των Εφετών στην NORTHERN ROCK: Όταν πτώχευσε η NORTHERN ROCK, η Αγγλική κυβέρνηση με την Τράπεζα της Αγγλίας έπρεπε να πάρουν μέτρα να τη σώσουν, για να εμποδίσουν την κατάρρευση και άλλων fi- nancial institutions. Η NORTHERN ROCK εθνικοποιήθηκε με έναν ειδικό νόμο (the Banking Act 2009) που ψηφίστηκε γι’ αυτό το σκοπό. Οι μέτοχοι και investors (150.000 περί- που) της NORTHERN ROCK έχασαν την αποζημίωση για το μερίδιό τους, εξ αιτίας των αναγκαστικών μέτρων που πήρε η κυβέρνηση με την Αγγλική Τράπεζα. Το 2009 έκαναν αγωγή στο Αγγλικό ∆ικαστήριο για judicial review της απόφασης της κυβέρνησης να μη τους αποζημιώσει και έφθασαν μέχρι το Εφετείο. Προφανώς είχαν έννομο δικαίωμα δικονομικά να κάνουν προσβολή των μέτρων που πήρε η κυβέρνηση. Η βάση της αγωγής ήταν ότι ο νόμος,

the Banking Act και ο μηχανισμός της αποζημίωσης, ήταν εναντίον του Πρωτοκόλλου 1, άρθρο 1, της ∆ιεθνούς Συμβάσεως που προστατεύει Ανθρώπινα ∆ικαιώματα και ειδικά το περιουσιακό τους δικαίωμα, δηλαδή τις μετοχές από τις καταθέσεις τους, για τις οποίες έπρεπε να αποζη- μιωθούν από την κυβέρνηση. Ισχυρίστηκαν ότι ο μηχανισμός αποζημίωσης ήταν παράνομος, άδικος και δυσανάλογος. Στην ουσία το αίτημά τους ήταν ότι η κυβέρνηση δεν έπρεπε να τους τιμωρήσει με το να αποκλείσει την αποζημίωσή τους για τα λάθη που έκανε η Northern Rock. Αλλά για να μη πολυλογώ, έχασαν τη δίκη. Το ∆ικαστήριο αποφάσισε ότι ο νόμος προέβλεπε αναλυτικά τα μέτρα που έπρεπε να παρθούν για το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, σε σύγκριση του μερικού περιουσιακού δικαιώματος των καταθετών. Η πρόσφατη αίτησή τους στο Supreme court for leave to appeal απορρίφθηκε και αυτοί που έχασαν πολλά, θα προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο των Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων, εφόσον έχουν τώρα εξαντλήσει όλα τα δικονομικά μέσα στην Αγγλία.

β. Το σχόλιό μου εδώ είναι ότι σε σύγκριση με το δικαίωμα των Ελλήνων συνταξιούχων, οι περισσότεροι καταθέτες στο NORTHERN ROCK είχαν έξτρα να καταθέσουν και η επιβίωσή τους δεν εξαρτιόταν από αυτά τα χρήματα μόνο. Επιπλέον, the Banking Act was passed after wide public consultation.

γ. Ο άλλος παραλληλισμός που μπορεί να γίνει με την NORTHERN ROCK στη προκειμένη περίπτωση της Ελλά- δας είναι ο εξής: μας λένε ότι η Ελλάδα έχει πτωχεύσει εξαιτίας της αδυναμίας της να πληρώσει τα παλιά χρέη. Η Ευρώπη (μητέρα όλων των Ευρωπαϊκών χωρών της Ένωσης) στην ουσία «Ευρωπαιανίζει» την Ελλάδα με τους όρους της (ίδιο με το nationalisation). Και ερωτώ: για ποιο δημόσιο συμφέρον έγινε αυτό; Για να σώσουμε το Ευρώ

και τους Ευρωπαίους δανειστές; Το προέβλεπε αυτό η Ευρωπαϊκή Σύμβαση, όταν η Ελλάδα έγινε μέλος του Ευρώ; Τι ήταν οι όροι των τότε δανειστών για αδυναμία πληρωμής; Αυτές οι ερωτήσεις δεν αφορούν μόνο το Ενοχικό ∆ί- καιο, αλλά το Ευρωπαϊκό και ∆ιεθνές Οικονομικό ∆ίκαιο.

δ. Με απλά λόγια, φαίνεται ότι οι δανειστές της Ελλάδας (Ευρωπαίοι τραπεζίτες) πήραν σωσίβιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση με αντίτιμο να έχει το δικαίωμα η Ευρωπαϊκή Ένωση να προβεί, με την οντότητά της, στη κατάσχεση και τον πλειστηριασμό Ελληνικής περιουσίας, γιατί ίσως κάτι τέτοιους όρους δεν θα τους προέβλεπαν οι δανειακές συμβάσεις που έκαναν οι τραπεζίτες με την Ελλάδα.



6. Αλλά και πάλι ερωτώ: υπάρχει άλλη λύση-διέξοδος για την Ελλάδα; Η παρούσα διέξοδος είναι πολιτική. Έχω μείνει έκπληκτη με την ταχύτητα της συγγραφής όλων των εκτεταμένων συγγραμμάτων και του περίπλοκου νόμου. Γιατί έγιναν όλα τόσο γρήγορα και ξαφνικά; Φαίνεται σαν να ήταν προσχεδιασμένα. Ο λαός με το δίκιο του έχει αγριέψει και πήρε τους δρόμους για να ακουστεί, εφόσον η γνώμη του δεν πάρ- θηκε προτού γίνουν όλα αυτά. Φυσικά, καμία μορφή βίας επι- τρέπεται. Λέγεται στον ξένο Τύπο ότι με το σπάσιμο της Eurozone θα μπορούσε να επισπευστεί η οικονομική ανά- πτυξη των αδύναμων ευρωπαϊκών χωρών (Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία) για να δημιουργηθεί μεγαλύτερος συναγωνισμός.



7. Στην περίπτωση των συνταξιούχων, είναι πολλές οι ερωτήσεις και τα νομικά θέματα που πρέπει να αναλυθούν, δικονομικά, ουσιαστικά, συνταγματικά και θέματα Ευρωπαϊκού και ∆ιεθνούς ∆ικαίου.

α. Πρώτον, ποια είναι η δικονομική διαδικασία προσβολής του νόμου των μέτρων;

β. Ποιος έχει έννομο δικαίωμα να προσβάλει το νόμο;

γ. Ποιο δικαστήριο έχει αρμοδιότητα και δικαιοδοσία;

δ. Είναι θέμα μόνο συνταγματικού ή επίσης και ευρωπαϊκούδικαίου;



8. Είναι άμεση ανάγκη και υποχρέωσή μας να κάνουμε το παν να σταματήσουν οι απεργίες που δυσφημίζουν την Ελλάδα και καταστρέφουν το πιο δυναμικό μέσο εισοδήματος, τον τουρισμό. ∆εν είμαι πολιτικός, ούτε οικονομολόγος, αλλά το θέμα προστασίας του τουρισμού μας είναι αυτονόητο. Θα ήθελα να συστήσω στο Σύλλογο να ανακοινώσει την υπο- στήριξή του στους εργαζόμενους και συνταξιούχους για να καλμάρουν, ιδιαίτερα σ’ αυτή τη θερινή περίοδο. Αυτό θα ήταν μια μεγάλη αρχική επιτυχία αυτής της αξιόλογης κίνησης του Συλλόγου.



9. Επιπλέον, οι επιχειρηματίες και οι εφοπλιστές, που είναι επί- σης οι σημαντικοί φορείς της σωτηρίας της Ελλάδας σε σχέση με την οικονομική ανάπτυξη, θα μπορούσαν να συνδράμουν ουσιαστικά σε αυτή τη προσπάθεια. Χρειάζεται ένωση και συστράτευση για έναν ανώτερο σκοπό, το μέλλον της Ελλάδας. Οι λεπτομέρειες είναι για εκείνους να σκεφτούν το πώς, και υπάρχουν σκεπτόμενοι πατριώτες στη ναυτιλία μας. Η κοινοποίηση των πρακτικών και σε αυτούς θα ήταν χρήσιμη.

10. Ο αγώνας που αρχίσατε είναι αξιόλογος, αλλά δύσκολος, γιατί χρειάζεται συνεργασία όλων των σκεπτομένων Ελλήνων. Όπως εσείς έχετε αρχίσει αυτή την κίνηση, θέλω να πιστεύω ότι και άλλοι θα ακολουθήσουν, για να βρείτε ομαδικά τη λύση των προβλημάτων. Τα δικαιώματα των Ελλήνων και η Ελλάδα πρέπει να προστατευθούν. ∆ικηγόροι με ειδική γνώση των νομικών θεμάτων τα οποία προκύπτουν, που έχουν ακεραιότητα, πατριωτισμό και φιλανθρωπία, μπορούν να βοηθήσουν. Έκκληση βοήθειας και από Άγγλους ∆ικηγό- ρους μπορεί να είναι εφικτή, όταν τα νομικά θέματα έχουν ξεκαθαριστεί.



11. Το τι γίνεται στην Ελλάδα, είναι πρωτοφανές ιστορικά. Σαν παρατηρήτρια από το εξωτερικό λυπάμαι ιδιαίτερα, γιατί ήμουν υπερήφανη για τις επιτυχίες του Έλληνα και τη βελτίωση της Αθήνας το 2004. Κανένας δεν πρέπει να ξεχνά ότι η Ελλάδα έδωσε τα φώτα της ∆ημοκρατίας, της Φιλοσοφίας και του Πολιτισμού στον κόσμο και οι πολιτιστικές αρχές μας δεν πρέπει να καταπατηθούν. Ελπίζω ότι κάτι καλό θα βγει από αυτή την εμπειρία και ίσως αυτό να είναι ότι ο Έλληνας πρέπει να αλλάξει τη νοοτροπία της ανευθυνότητας από κυ- βερνήτες και κάτω. Αλλά η Ελλάδα αξίζει καλλίτερης τύχης και ελπίζω και εύχομαι να αναδειχθεί πάλι νικητής για ένα κα- λύτερο αύριο των παιδιών της.

Ευχαριστώ πολύ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: